Kemal Tolan

Bi dîtina min, baweriya Ezdatiyê ne mîna Mîthraîzmê bi hêza mirovan hatiye afirandin û ew ne dîneke ku, meriv bikaribe bi zanîn û detshilatdariyê biguhêze

Beriya ku hûn li vîdiyo ye temaşe û guhdarî bikin, hêvî dikim hûn bixwînên , ka „chatgpt.com – aqilmendiya pêşketî“ li ser watwe ya bawerî û dîn çi dibêje :

„1. Watweya Bawerî (îman, îtîqad, îtiqad)

• Bawerî ye ku ji hundurê dil û hişyariya mirovan tê, ne bi şikl û qebûlkirina civakî girêdayî ye.

• Ew pir caran “îman” tê gotin: baweriyek bi Xwedê, bi rastiyên manewî, bi qewm û mirov.

• Bi taybetî, bawerî dikare bi tenê hebû, bêyî ku kes dînêk resmi qebûl bike.

Mînak:

o “Ez bawer dikim ku rastî her dem firot e.”

o “Ez bawer dikim ku dilê mirovan çavkaniya rastiyê ye.”

o

2. Watweya Dîn (religion)

• Dîn bi awayekî giştî girtina sîstemek rîtûel, qanûn, îman û şexsiyetên pîroz e.

• Ew tê pêk anîn da ku baweriyên mirovan bi şikl û giştî têne rêkeftin.

• Têkiliya civakî hene: rîtûelên hevpar (nimêj, du‘a, rojî), çarçoveyên xulqî, şer‘î û rêbazên komelî.

Mînak: Îslam, Xristiyanî, Bûdîzm…

3. Cihê Hevduyî

• Dînêk bê bawerî ne tê avakirin – dîn li ser bawerî hate damezrandin.

• Bawerî jî bi xwe dikare hebû, bêyî ku kes dînêk giştî şikil bide.

 Ji ber vê yekê dibêjin:

• Bawerî wataye îmîna kesî û hundurî ye.

• Dîn wataye sîstem û şiklêk civakî ye ku li ser bawerî hate damezrandin.

 Ji ber ku Êzdiyatî ne ji hêla mirovî ve hate “afirandin” an “damezrandin” (wekî Islam, Xristiyanî, Bûdîzm, ku wan peyamber, kitab û sistemên şer‘î hene), lêkola zêde dike ku ew bawerî ye û ne dîn.

• Dîn = sîstemek ku kesek (peyamber, xwendekar, kom) damezrandiye, kitêb, qanûn û şerîat avakirine.

• Êzdiyatî = bawerîya kevneşopî, ji berê berê hatine bi jiyana civakê, bêyî peyamber û bêyî kitêbêk şer‘î. „

Gelek spas ji bo vê bernamê, nêrîn û şîrovên van mamosteyan !

Ez hêvî dikim ku, Êzdî di bawerî û aqilmendiya xwe de hîn zêde pêşketî bin !