Alîkarê Serokwezîrê Herêma Kurdistanê ragihand, ku ew û Îraq ji bo çareseriyê nêzîkî hev in û da zanîn ku welat jî Kurdan wek derfeteke aştiyê dibînin.

Li bajarê Silêmaniyê bi beşdariya gelek berpirsên siyasî yên Îraq û welatên cîran û çar parçeyên Kurdistanê, Konferansa Hevpeymanên Sosyal Demokrat ên Welatên Ereban dest pê kir.

Alîkarê Serokwezîrê Herêma Kurdistanê Qubad Talebanî, Endamê Konseya Hevserokatiyê yê Partiya Yekîtiya Demokratîk (PYD) Salih Muslim û Hevserokê Partiya Gelan a Wekhevî û Demokrasiyê (DEM Partî) Tuncer Bakirhan di panelekê de li ser gelek mijarên girîng ên herêmî û navneteweyî axivîn.

“Kurd derfet in, ne gef in”

Qubad Talebanî di panelê de behsa Pirsgirêka Kurdan kir û got, “Berê, bi taybetî li welatên Ereban, doza Kurdan her tim wekî gefekê dihat dîtin lê niha bi xweşî welatên Ereban, welatên herêmê, welatên Rojhilata Navîn û heta cîhan jî gihiştiye wê baweriyê ku Kurd ji bo ti kesî ne gef in, berevajî vê, Kurd derfet in ji bo aştî, bihevrejiyan û çûna ber bi demokrasiyê ve.”

Qubad Talebanî got, “Berê li Sûriyeyê maf û nasnameya Kurdan nebû lê îro em dibînin ku ew beşeke sereke ne û divê di avakirina welatekî ku Sûriyeyeke demokratîk de bibin beşeke hîn sereketir.”

Alîkarê Serokwezîrê Herêma Kurdistanê behsa rewşa Kurdên Bakurê Kurdistanê kir û got:

“Piştî bi dehên salan şer û nexweşiyê li Tirkiyeyê, îro em dibînin ku Kurd di pêvajoya aştiyê de roleke sereke dilîzin û em hemû bi hemû partî û nêrînên xwe yên cuda yên li Herêma Kurdistana Îraqê, piştgiriyê didin wê pêvajoya aştiyê ya ku li Tirkiyeyê berdewam dike.”

 “Li gorî berê, li gel Bexdayê nêzîkbûneke baş di navbera me de heye”

Qubad Talebanî amaje bi ezmûna desthilatdariyê ya li Herêma Kurdistanê kir û got, “Em di dîrokeke gelekî nexweş re derbas bûn, bi enfalkirina nêzîkî 200 hezar kesan, wêrankirina çar hezar gundan, kîmyabarankirina gelek bajar û bajarokan....”

Li gorî gotina Alîkarê Serokwezîr, piştî rizgarkirina Îraqê ya sala 2003yan, Kurdan careke din roleke sereke di avakirina “Îraqeke demokratîk û federal” de lîst û bi rêya yasa û destûrê mafên wan hatin çespandin.

Qubad Talebanî got, “Me mafên xwe ne bi şer, belkî bi rêya destûrê û bi têkoşîneke siyasî û yasayî di nav Îraqeke demokratîk de bi dest xist.”

Alîkarê Serokwezîrê Herêma Kurdistanê di wê baweriyê de ye ku piştî pesendkirina destûra Îraqê û derbaskirina yasayan li Parlamentoya Îraqê mafên Kurdan bi temamî nehatine wergirtin.

Wî got,  “Belkî hîn maye, rast e çarçove heye lê hîn karê wê maye, loma têkoşîna siyasî-yasayî berdewam dike.”

Qubad Talebanî tekezî li ser wê yekê kir ku pirsgirêkên di navbera Îraq û Herêma Kurdistanê de tenê bi diyalogê çareser dibin û diyar kir ku ev jî bi vegera li ser xalên destûrê dê pêk were.

Alîkarê Serokwezîrê Herêma Kurdistanê di berdewamiyê jî de got, “Îro ez dikarim bêjim ku li gorî çend salên borî, em ji bo bidawîkirina wan pirsgirêkên ku di navbera hikûmetên Îraq û Herêma Kurdistanê û de hene, gelekî nêzîkî hevdû ne.

Qubad Talebanî: “Pirsgirêka Kurdan ne tenê mijara meaşan e; meaş mafekî me yê destûrî û îdarî ye.

Mixabin, piştî ewqas salan jî pirsgirêka meaşan hîn nehatiye çareserkirin û em her meh li bendê dimînin ka gelo meaş tê şandin an na.”

Wî her wiha tekezî li ser wê yekê kir ku tevî girîngiya meaşan, divê ew armanca sereke ji bîr nekin û got:

Armanca me ya sereke ew e ku em mafên xwe yên destûrî di nav Îraqeke demokratîk û federal de misoger bikin.”

“Kurdên li parçeyên din dikarin ji ezmûna me sûdê wergirin”

Qubad Talebanî di wê baweriyê de nîne ku ezmûna federalî ya Herêma Kurdistanê wekî reçeteyeke amade ji bo parçeyên din guncav be û wiha domand: “Her devera Kurdan a li Îran, Sûriye û Tirkiyeyê taybetmendiyên xwe hene û dibe ku daxwaz û rewşa wan a siyasî û yasayî cuda be.”

Siyasetmedarê Kurd î da zanîn ku Kurdên li parçeyên din dikarin sûdeke mezin ji ezmûna Herêma Kurdistanê wergirin û got: “Bila her kes bizane ku têkoşîna me jî hîn bi dawî nebûye lê ev têkoşîn berdewam dike.

 Bi piştgiriya hevalbendan, hem Îraq û hem jî welatên din ên ku Kurd lê dijîn, ber bi demokrasiyê ve diçin.

Gelekî zelal e; heta Pirsgirêka Kurdan li Îran, Tirkiye û Sûriyeyê çareser nebe, ne pirsgirêkên wan welatan çareser dibin, ne jî demokrasî bi pêş dikeve.”