Kemal Tolan
Bi dîtina min, baweriya Ezdatiyê ne mîna Mîthraîzmê bi hêza mirovan hatiye afirandin û ew ne dîneke ku, meriv bikaribe bi zanîn û detshilatdariyê biguhêze
Beriya ku hûn li vîdiyo ye temaşe û guhdarî bikin, hêvî dikim hûn bixwînên , ka „chatgpt.com – aqilmendiya pêşketî“ li ser watwe ya bawerî û dîn çi dibêje :
„1. Watweya Bawerî (îman, îtîqad, îtiqad)
• Bawerî ye ku ji hundurê dil û hişyariya mirovan tê, ne bi şikl û qebûlkirina civakî girêdayî ye.
• Ew pir caran “îman” tê gotin: baweriyek bi Xwedê, bi rastiyên manewî, bi qewm û mirov.
• Bi taybetî, bawerî dikare bi tenê hebû, bêyî ku kes dînêk resmi qebûl bike.
Mînak:
o “Ez bawer dikim ku rastî her dem firot e.”
o “Ez bawer dikim ku dilê mirovan çavkaniya rastiyê ye.”
o
2. Watweya Dîn (religion)
• Dîn bi awayekî giştî girtina sîstemek rîtûel, qanûn, îman û şexsiyetên pîroz e.
• Ew tê pêk anîn da ku baweriyên mirovan bi şikl û giştî têne rêkeftin.
• Têkiliya civakî hene: rîtûelên hevpar (nimêj, du‘a, rojî), çarçoveyên xulqî, şer‘î û rêbazên komelî.
Mînak: Îslam, Xristiyanî, Bûdîzm…
3. Cihê Hevduyî
• Dînêk bê bawerî ne tê avakirin – dîn li ser bawerî hate damezrandin.
• Bawerî jî bi xwe dikare hebû, bêyî ku kes dînêk giştî şikil bide.
• Bawerî wataye îmîna kesî û hundurî ye.
• Dîn wataye sîstem û şiklêk civakî ye ku li ser bawerî hate damezrandin.
• Dîn = sîstemek ku kesek (peyamber, xwendekar, kom) damezrandiye, kitêb, qanûn û şerîat avakirine.
• Êzdiyatî = bawerîya kevneşopî, ji berê berê hatine bi jiyana civakê, bêyî peyamber û bêyî kitêbêk şer‘î. „
Gelek spas ji bo vê bernamê, nêrîn û şîrovên van mamosteyan !
Ez hêvî dikim ku, Êzdî di bawerî û aqilmendiya xwe de hîn zêde pêşketî bin !