Serekê Pêroyî yê PAKî Mustafa Özçelîkî derheqê weçînayîşê Serekîya Beledîyeya Bajarê Girdî yê Îstanbulî ke 23ê Hezîrane amebi newekerdiş de rol û tesîrê Kurdan ser o qisey kerd.

Serekê Pêroyî yê PAKî Mustafa Özçelîkî derheqê weçînayîşê Serekîya Beledîyeya Bajarê Girdî yê Îstanbulî ke 23ê Hezîrane ame newekerdiş de rol û tesîrê Kurdan ser o qisey kerd.

Mustafa Ozçelîkî nuşteyê xo de wina va:

Tirkîya û Bakurê Kurdistanî de 31ê Adara 2019î de weçînayîşê mehelî estbi.

31ê Adare de, cayê sey Îstanbul, Anqara, Edene, Mêrsîn û Antalya destê AKP û serekê aye Serekkomar Erdoganî ra şîy; partîya CHP nê bajaran de beledîyeyî qezenc kerdî.

Nê cayî verî destê AKP de bî û vindîkerdişê nê 5 beledîyeyan de rolê rayanê Kurdan esasî bi.

La Îstanbul de AKP û MHP netîceyê weçînayîşê Beledîyeya Bajarê Girdî rê îtiraz kerd. Nê îtîrazî ser o zî YSK (Heyeta berze ya Weçînayîşî) qerar da ke, 23ê Hezîrane de weçînayîş do bêro newekerdiş.

Weçînayîşê 31ê Adare de namzedê Îtîfaqê Miletî (CHP, İyi Parti)  Ekrem Îmamogluyî bi hetkarîya HDP û bi hetkarîya xeylê hetan, namzedê Îtîfaqê Cumhurî (AKP, MHP) Bînalî Yildirimî ra 13.500 zêde rayî girewtbî.

Weçînayîşê Beledîyeya Bajarê Girdî ya Îstanbulî roja 23.06.2019 de newe ra virazîya. Na hewe Ekrem Îmamogluyî %54.21, Binali Yıldırımî zî %44.99 ray girewt. Ekrem Îmamogluyî na hewe Bînalî Yildirimî ra 806.000 zêde ray girewt.

Netîceyê weçînayîşê 23ê Hezîrane nişan dayo ke, tenya Kurdî ney, qismêkê Tirkan zî ray nêdayê AKP; desteg dayê Ekrem Îmamoglûyî. La na hewe Kurdan weçînayîşê 31ê Adare ra zêdetêr rayê xo dayê Ekrem Îmamoglûyî.

Netîceyê weçînayîşê 23ê Hezîrane nîşanê darbwerdişê îdarekarîya Erdoganî û AKP yo.

Kurdan bi hîsê netewî, seba ke ceza bidê Erdoganî  rayê xo dayê CHP

Eke ma verê xo bidim helwesta raydayoxanê Kurdan, ma do bivîne ke, raydayoxê Kurd bi awayêko zelal reaksîyon û razînêbîyayîşê xo vera siyaset, helwest û vatişê Erdoganî nîşan dayê. Heta ma eşkenê vaje ke, Kurdan neke CHP û sîyasetê aye rast û baş vînenê rayê xo dayê CHP. Kurdan seba ke ceza bidê Erdoganî û partîya ey, seba ke dersêk bidê Erdoganî rayê xo nêdê namzedê AKP; rayê xo dayê namzedê CHP.

Helwesta Kurdan ya weçînayîşê 23ê Hezîrane de zî, ya 31ê Adare ke Îstanbul, Anqara, Edene, Mêrsîn û Antalya zî nîşaneyê hîsê netewî bi.

HDP û tayn qismê sîyasî û şexsîyetî na helwest û destegê Kurdan sey ‘destegdayîşê demokrasî’  hesibnay. HDP propagandaya weçînayîşî de vatbî ‘Ma desteg danê demokrasi. Weçînayîşî ra pey zî Hemserekê HDP Sezaî Temelliyî va ‘Weçînayîş de demokrasi serkewta. Netîceyê weçînayîşî nîşaneyê îradeyê welatêko ortax û cumhûrîyêka demokratîk o’.

Nê vatişî û helwesta ke wazena CHP, İyi Partî sey ‘temsîlkarê demokrasî’ nîşan bido, helwest û vatişê manupulatîf ê û bin ra xelet ê.

Rast o, Kurdan bi helwesta xo Erdoganî rê va , ‘Ma siyaset, helwest û vatişê to yê ke vera Kurdan ê yê ke ma rencîde kenê qebûl nêkenê. Ma nê sîyasetê to ke sey ezîyet o,  nêverdeno wa kes vengê xo vejo, nêverdeno wa kes çîyêk vajo qebûl nêkenê. Ti wazenê bi nê sîyasetê xo ceza bidî Kurdan û her keso ke heqê xo wazeno. La ma naye qebûl nêkenê; Ma zî do ceza bide to’.

Neke Kurdan CHP û İyi Partî sey ‘sembolê demokrasî’ vînenê desteg dayê ci. Kurdan waşt bi hîs,  helwest û refleksêk netewî ceza bidê Erdoganî; Çi heyf ke seba Kurdan tena rayêk estbi o zî destegdayîşê CHP bi.

CHP û İyi Parti ‘temsîlkarê demokrasî’ nîyê

Êyê ke CHP û İyi Partî sey ‘temsîlkarê demokrasî’ tarîf kenê, yan mîyanê xeletî û şaşîyêk de yê; yan zî bi zanatî wazenê verê şarê ma bidê CHP. 

CHP bi heme tarîx û kerdena xo îspat kerda ke, dişmenê Kurdan a, mihendîsê sîyasetê ‘yew dewlet, yew welat, yew ale, yew milet’ a û bîya sebebê merdişê des hezaran Kurdan. Tarîxê CHP de nêameyo vînayîş ke, CHP seba azadî û edalet, seba demokrasi gamêk eşta. CHP xo sey partîyêka sosyal demokrat nişan dana; la tu xisûsîyetêkê CHP ya sosyal demokratbîyayîş  çin o.CHP, partîyêka kemalîst, şowen û nêdemokrat a. Tikê kadroyê ke demokrat ê û mîyanê CHP de ca gênê zî sey aksesûar mîyanê CHP de yê. 

Eger ma verê xo bidim İyi Partî, ma do bivîne ke İyi Parti CHP ra zaf û zaf pey de ya û CHP ra şowentêr a. İyi Parti, partîya ke MHPya faşist ra cêra bîya ya; la hal û rûhê kadroyê İyi Parti, program û sîyasetê İyi Parti MHP ra cîya nîyê.

Zîxnîyet û fikre Îyi Parti qilêrin o. Serranê 1990an de, Bakurê Kurdistanî û Tirkîya de 17.000 kesî ke zafîya înan Kurd bî, bi namê ‘faili meçhul’ hetê Dewleta Tirkîya ra amêbî kiştiş. O wext Meral Akşenera ke nika Sereka İyi Partî ya mîyanê partîyêka Tirkan de Wezîra Dewlete bîye. Meral Akşenara ke  tayn qismî wazenê sey ‘ temsîlkara demokrasî’ nîşan bidê, eslê xo de destê aye zî rişnayîşê gonîya 17.000 ‘faili meçhûl’an de estbî.

Weçînayîşî 31ê Adara 2019î de Serekkomarê Tirkîya Recep Tayîp Erdoganî, vera kelîmeya Kurdistanî hêrsê xo nîşan dabi û vatbi ‘Ma het de Kurdistan çin o. Kurdistan bakurê Iraqî de esto. Ê ke behsê Kurdistanî kenê, wa  şêrê uca’.

Nê vateyanê Erdoganî ra pey, Meral Akşenere hêrsê xo nişan dabî û vatbî ‘Cayo ke Erdogan  qalê ci keno, ca, ware û welatê Tirkmenan o. Ti nêeşkenê welatê Tirkmenan rê vajî Kurdistan’.  Xora Meral Akşener estbîyayîşê miletê Kurd û Kurdistanî Tirkîya, bakurê Kurdistanî de qebûl nnêkena. La Meral Akşere Başûrê Kurdistanî de zî estbîyayîşê Kurdan qebûl nêkena û uca ra vana ‘Welatê Tirkmenan o’. Na Meral Akşenera ke, tayn kesî û hetê sîyasî sey ‘sembola demokrasî’ nîşan danê, kesêka winasî ya.

Eke demokrasî bixo pê bihesîyo tayn kesî û hetî, CHP û İyi Partî sey di partîyê ‘sembolê demokrasî’  ê nişan danê; miheqeq do demokrasî bixo naye ver şerm biko!

Reng û halê CHP û İyi Parti wina yê; gelo Ekrem Îmamogluyo ke namzedê nê her di partîyan o kam o, fikre ey ê sîsayî senî yê, derheqê Kurdan de helwest û fikre ey çî yê?

Ekrem Îmamoglu sey Devlet Bahçeli, Meral Akşener nîyo. Tayn vatê û helwestê ey ke pawitişê tikê heq û azadî nişan danê estê helbet. La Îmamoglu kesêko Kemalîst o. Sîyaset, hişmendî, helwest û fikrê ey ê derheqê mesela Kurd de, derheqê demokrasî, azadî û edaletî de sey kemalîstan ê. Tayn kesî vanê, manono ekolê Tûrgût Ozalî,  tayn  kesî vanê Kemal Kılıçdarogluyî ra zî zêdetêr Kemalîst o.

Ekrem Îmamoglu prosesê weçînayîşê 31ê Adare de zî,  kampanyaya weçînayîşê 23ê hezîrane de zî wayîrvejîyayîşê heq û azadîya Kurdan ra dûrî vindert. Ekrem Îmamoglu heta ke hewêk kelîmeya ‘Kurd’ xebitna, se hewe fikrîya! Ekrem Îmamogluyî va ‘Eke şima mi rê persanê etnîkî pers bikê û qalê etnîsîteyan bikê, no do rayîrê perçebîyayîşê ma abikero’. Ekrem Îmamoglu zî sey xeylê sîyasetmedaranê Tirkan vano, ‘Behsê Kurdan, behsê meseleya Kurdan mekerêne. Ziwanê Kurdkî bi qûrsan eşkeno safî biko. Ma pêro hemelatîyê nê welatî yê.’ Helwest û qiseykerdişê Ekrem Îmamogluyî yê peyê weçînayîşî çi heyf ke qiseykerdiş û helwestê ey yê verê weçînayîşî ra başêr û hêvîdar bîy. La eke Ekrem Îmamoglu demê serekîya xo de seba ziwan û kulturê Kurdan xebatêk biko ,gere Kurdî desteg bidê a xebate.

La çi heyf ke ne Ekrem Îmamoglu, ne CHP, ne zî İyi Parti  bi tarîx, siyaset, helwest û kerdena xo, hîna zî xo nêresnayê sîyaset, kerden û helwestê AKP û serekê aye Erdogan ê serranê 2002-2010î. Erdoganî ewro fek sîyasetê xo yê 2002-2010î ra veradayo, bîyo Erdoganêko bîn. La ê xo sey alternatîfê Erdoganî nîşan danê.

Lazim o Kurdî hêzê xo ra hayîdar bê 

Rast o, Kurdî wazenê cezayêk bide Erdoganî, la wexto ke ceza danê gere tayn kesî cayo ke demokratîk nîyo, azadî temsîl nêbeno, Kurdan rê sey cayê stargehê demokrasî û sey rayo rast nişan nêdê.

Kurdan roja 23ê hezîrane newe ra hêzê xo nîşanê dinya-alemî da. Kurdan bi xususî zî Erdoganî rê va ‘Eke ti dişmentîya Kurdanê bakur, başûr û rojawanî bikî; gama ke ti vajî wa her çî gorê zerrîya mi bo; gama ke ti vajî ez do Kurdan veyşan biverdî, ti Kurdan rencîde bikî; ma zî do to rê vaje hînî bes o…’. Gorê mi weçînayîşê 23ê Adare de hîs û helwesta Kurdan hîs û helwestêka netewî bî. Kurdan  neke CHP Erdoganî ra başêr vînenê, neke Kurdî CHP sey ‘sembola demokrasî’ vînenê desteg dayê. Kurdan seba ke ceza bidê Erdoganî  desteg da CHP. Kurdan waşt  îxtîdaro ke bîyo dişmenê Kurdan,  heqanê merdiman, edalet, demokrasî, îxtîdaro ke  bîyo sebebê feqîrîya şarî darbêk bigîro. La çi heyf ke bê CHP cayêko bîn çin bi ke Kurdî pê darbêk bidê Erdoganî. CHP û Ekrem Îmamoglu na keda hadre ser o nişte ro.

Eslê xo de no mesajo ke Kurdan weçînayîş de dayo Erdoganî,  hetêk ra zî dîyayo CHP û partîyanê binan zî. Beno ke Kurdî bi hîs û helwestê xo ceza bidê partîyanê binan zî.

Helbet serkewtişê Ekrem Îmamogluyî de  tena rayê Kurdan ney, rayê raydayoxanê Tirkan zî rolêko pîl  kay kerd. Bi xususî 806.000 rayê ke Ekrem Îmamogluyî girewt de rayê en zêde ê Tirkan bî. Na zî nişanê ma dana ke mîyanê şarê Tirkîya de zî êyê ke Erdoganî rê aciz ê zaf ê.

Ekrem Îmamoglu bi sloganê ‘Do her çî zaf weş bibo’ serkewt. La çi heyf ke û sîyasetê CHP, MHP û yê Ekrem Îmamoglûyî hêvîyêk nêdano ke  ‘Do her çî zaf weş bibo’ . La netîceyê weçînayîşî nîşan da ke; ewro ra tepîya do çîyêk sey verî nêmano.

Belê, Kurdan Beledîyeya Îstanbulî destê Erdoganî girewt. La na hewa ewilî nîya ke Kurdî tayinan îxtîdar ra anê war û tayinan kenê îxtîdar.

Serra 1950î ra hetanî ewro weçînayîşê Tirkîya de Kurdî zaf rey bi rayanê xo, bîyê aktorê esasî ke îxtîdar bedilnay. 

La çi heyf ke Kurdan hetanî ewro, hema-hema her weçînayîş de, her çiqas bi rayanê xo bîyê tesîrin zî, hetanî ewro seba ziwanê xo, seba heqanê xo yê netewî, demokratîk çîyêk qezenc nêkerdê. Na zî trajedîyêka ma ya tarîxî ya.

Kurdan seba tayn waştişê xo yê kolektif, yê netewî sey hetêk, sey miletêk, sey hêzêk tênêgêrayê; hetanî ewro sey raydayox mendê û bedilyayîşê îxtîdaran de heqêk qezenc nêkerdê. Seba na rastîye zî,  seba ke ma Kurdî û Kurdistanî bieşkê nê  ‘qederê’ xo yê tarîxî bibedilnê gere her çî ra ver ma bibê ‘ma’. Gere ma bibe hetêko sîyasî. Gere ma esasê lazimtîyanê xo ser o vindê û siyaset bike. Gere ma nêbe terefdarê hetêk û sîyaetê xo de israr bike.

Seba ke ‘her çî weş bibo’, ewilî gere ma bixo bibe ‘ma’--
Ma Kurd û Kurdistanî helbet ke kam partî,  şexsîyet desteg bido heqê ziwan û heqê netewî, demokratîk ê Kurdan  lazimo ma hetkarî bidim ci. Ma Kurdî û Kurdistanî, helbet ke kam partî,  şexsîyet seba şarê Tirk û şarê Kurd, seba heq û azadîyan, seba weşkerdişê cuye, seba edalet û demokrasî çi gama maqûl bierzo, gere ma  hetê ci bikim. Gere ma mabênê çîyanê sîya û sipî de nêfetisê. Xora  key ke hetê demokrasî ra,  hetê heqanê ziwanê Kurdkî ra kamcîn hukmatê Tirkîya game eşta Kurdan desteg dayo ci. La çi heyf ke tecrubeyê hetanî ewroyî nîşanê ma dayo ke, Tirkîya de partîyêk û hêzêk  seba heqanê Kurdan û seba azadî û demokrasi pê programêko hewl nêvejîyaya meydan.

Çi heyf ke şarê Tirkîya zî mîyanê tengayîye de yo. Key ke şar halê xo ra razî nêbo; tu alternatîfo ke bi rastî zî derdê ci rê bibo derman orte de nêasîyeno. Çi heyf ke Tirkîya de partî yan zî hêzêko azadîwaşt, demokrat, edalewaşt bo çin o. No zî beno sebebe xetimyayîşê meseleyan 

Sey hetê Kurd û Kurdistanîyan, her çî r aver gere ma fikrê netewî, azadîwaşt, demokrat ser o  hêza xo bike yew; gere ma hêzê xo pêt bike, mîyanê şarê xo de xebate bike, Aşkerayo keeke m abi hêzê şarê xo, bi nasnameyê xo yê netewî û niştimanî, sîyasetêko weş bike ma do her weçînayîş de serbikewê.

Seba ke wa rojê vernîya ma de her çî weş bo, seba ke rayîrê nê çîyan abibo; her çî ra ver gere ma nêkewe binê vesîyaya sîyasetê tayn partîyan. Gere ma bixo bibe ‘ma’gere ma şarê xo îqna bike, gere ma bi îstîkrar û bi sebir xeebate bike. 27.06.2019

Mustafa Özçelik
Serekê Pêroyî yê PAKî