IAEA: Ûranyuma Îranê têra 12 bombeyên nukleerî dike

Rêveberê Giştî yê IAEA Grossi got ku uranyûma Îranê têra çêkirina nêzîkî 12 serên nukleerî heye û tesîs tevî êrîşan jî di xebatê de mane, ev yek jî aloziyên di navbera Îran û ajansê de zêde dike.

Uranyûma Îranê têra çêkirina nêzîkî 12 serên nukleerî heye, lê hîn jî yek ji wan kom nekiriye. Ev daxuyanî ji hêla serokê Ajansa Enerjiya Atomî ya Navneteweyî (IAEA), Rafael Grossi ve hat dayîn.

Rêveberê Giştî yê çavdêriya nukleerî ya Neteweyên Yekbûyî ji radyoya France Inter re got ku tesîsên nukleerî yên Îranê di êrîşên hewayî yên dawî de "bi giranî zirar dîtine" lê hîn jî dixebitin. Wî îdiayên ku bername piştî êrîşên Amerîkî-Îsraîlî yên li ser tesîsên wekî Fordow, Natanz û Isfahan bi tevahî hatiye tunekirin wekî "ne rast" bi nav kir.

Grossi piştrast kir ku santrifujên li Fordow hatine neçalakkirin, lê red kir ku li ser tesîsên din nûvekirinan bide.

Grossi herwiha bal kişand ser aloziyên zêde yên bi Tehranê re û tohmetên Îranê yên ku ajansê bêalîbûna xwe wenda kiriye bi bîr xist. Wî got, "Têkiliyeke eşkere bi Îranê re heye."

Di 25ê Hezîranê de, parlementoya Îranê pêşnûmeyek ji bo rawestandina hevkariya bi Ajansa Navneteweyî ya Enerjiya Atomî re pejirand, ku divê ji aliyê Muhafizên Şoreşa Îslamî ve were pejirandin. Pêşnûme qanûnek ji bo rawestandina hevkariya bi Ajansa Navneteweyî ya Enerjiya Atomî re pejirand, ku divê bi pejirandina dawî ya Supaya Pasdarên Şoreşa Îslamî ve were kirin. Pêşnûme qanûn hewce dike ku vekolîn tenê bi pejirandina Konseya Bilind a Ewlekariya Neteweyî werin kirin.

Li gorî peymana nukleerî ya 2015an (Plana Çalakiyê ya Hevbeş a Berfireh - JCPOA), Îran bi tenê bi dewlemendkirina uranyûmê heta %3.67 ve sînordar bû. Lêbelê, Îran niha heta %60 dewlemend dike, ku nêzîkî asta %90 e ku ji bo hilberîna çekên nukleerî hewce ye. Ajansa Navneteweyî ya Enerjiya Atomî berê ragihandibû ku Tehran pabendî peymanê nabe.