Efrîn di bin dagîrkeriyê de (297)

.

Li Roja Çarşemê /17/ Tîrmeha borî, “Mistefa Masetlî – Waliyê Hetayê ya Turkiyê” serokatiya civateke serokên encûmenên xwecihî û hevrêzkarên Turk li Herêma Efrînê kir, bi beşdariya herdu cîgirên wî û berpirsiyarine ewlekar, û bi parastineke çekdar ji kesayetiya wî re û ta di hundir hola civatê de li avahiya encûmena xwecihî li Efrînê; Û encûmenê got: “Di navboriya civatê de hejmarek dozên girîng li herêmê hatin gotobêjkirin, û yên bêtir li ser rewşa xizmetguzarî, tenduristiyê û kendên têne pêşiya kar bûn”…Ev karanîna wî ji destlatdariyên xwe re, dagîrkeriya Dewleta Turk tekez dike, lê bê ku Turkiyê vê yekê -weke salixeke zagonî ye navdewletî- li xwe mikûr bike, û herweha jî bê ku  “parastina daristanan û nixuma geyayî li Efrînê” bibe mijara civatê!

Ev jî hin bûyînên li ser rewşên serwerkirî ne:

= Armanckirina sivîlan:

Li dirêjahiya bêtirî şeş salan, hêzên Dagîrkeriya Turkiyê û milîseyên wê yên Sûrî topebarankirina xwe ji gund, bajarok û bajarên Gundewarê Bakurê Heleb re (yê di bin desteserkirina Artêşa Sûriyê de, bi koçberên Efrînê mişt, û hin jê jî girêdayî Herêma Efrînê) berdewam dikin; Ew sivîl, mal û Avekerên giştiyane armanc dikin, wek:

 Li Siba Çarşemê 31.07.2024an. Z, wan Gundê “Bênê” – Şêrewa topebaran kir, û di encamê de Hemwelatî “Ebid El’rehîm Xakî Ebid El’xobarî /95/sal” û kurê wî “Mihemed Ebid El’rehîm Ebdî El’xobarî /42/sal” bi kûranî birîndar bûn, û ji bo dermankirinê bo Nexweşxana “Fafînê” hatin rêkirin, û herweha jî ziyanek mezin gihîşte mala wan.

 Li siba Înê 09.08.2024an. Z, wan derdora Çadirgeha/Kampa “El’ewde” ya taybet bi koçberên Efrînê (ya li nêzîk Gundê “Kişti’arê” – Navça Şera) topebaran kir, û di encamê de keçika negîhayî “Lîlav Elî Bekir /15/sal” ji xelkê Gundê “Mûskê” – Navça Reco birîndar bû.

= Şewatên daristanan:

Li gor serjimariyeke “Berevaniya Sivîl a Sûrî”, di navboriya heyva Tîrmeha 2024an. Z de /55/şewat di daristanan de vêketin; Tekezkirí ye jî ku piraniya wan li Efrînê ne – li gor nûçeyên wê yên ji aliyê wê ve belavkirî. Û li gor jêderên li ser erdê û weşanên hevgîhana civakî jî, li gel piroseyên qutkirina berdewam  agirin fere û mebestkirî bi  daristanên xwezayî û çandinî hatin xistin, û bê ku ji bo vemirandina wan ji aliyê destlatên Dagîrkeriya Turkiyê û milîseyên bi ser wê ve û Hikometa Hemahengiyê  Demkî tu ked were pêṣkêşkirin, ji bilî hin hewildanên “Berevaniya Sivîl a Sûrî”, û ji ber wê rûberin mezin ji daristan û dehlan/hirşan rût bûn; Lê hin hemwelatiyan hewildana vemirandina hin agiran kirin, û di heman wextê de bangîn ji bo rizgarkirin û parastina daristan û zeviyên zeytûn, hejîr, kîraz û fistiqan de davêtin!

Û emê ji wan şewatan van bi bîr wînin:

 Li Roja Çarşemê 07.08.2024an. Z, li Daristana “Qaziqlî” – Navça Cindirêsê, li nêzîk gundekî niştecîkirinê.

 Li Roja Duşemê 05.08.2024an. Z, di Dehlên/hirşên “Çiyayê Hawarê” de, li nêzîk Gundê “Qirigolê” – Navça Bilbilê.

– Li ṣeva 04.08.2024an. Z, di dehlê/hirşê nêzîk Bajaroka “Kefirsefrê” de – Navça Cindirêsê.

– Li Êvara Înê 02.08.2024an. Z, di dehlê/hirşê nêzîk Gundê “Bêxçe” de – Navça Bilbilê.

 Li Roja Duşemê 29.07.2024an. Z, du şewatên dehleyî/îhracî li Navça Bilbilê û Gundê “Mûskê” – Navça Reco.

 Li Roja Yekşemê 28.07.2024an. Z, şewatek di Dehlê “Şemṣik” de, li nêzîk Gundê “Dêrsiwanê” – Navça Şera.

 Li 28.07.2024an. Z, sê şewat li herêmên dehleyî/îhracî li Gundewarê Reco.

 Li 28.07.2024an. Z, şewatek li dehlên/hirşên Gundê “Mûskê” – Navça Reco.

 Li Êvara Yekşemê 28.07.2024an. Z, şewatek li çiyayê Gundê “Dêrwîş” – Navça Reco.

– Li rojên 27-28. 07.2024an. Z, li çiyayên Gundê “Şingêlê” – Navça Bilbilê.

 Li Roja Şemiyê 27.07.2024an. Z, li dehleke/hirşeke nêzîk Gundê “Erendê” – Navça Şiyê.

= Girtinine bêsûcane:

Destlatên Dagîrkeriyê ev girt:

 Ji bêtirî heyvekê ve, Hemwelatî “Bahoz Edhem Îbrahîm/Malbata Hemgulî /27/sal” ji xelkê Gundê “Tilifê” – Rojavayê Bajarê Efrînê, bi tewanbariya têkildariyê bi Rêvebiriya Xweser (RX) a berê re, ji aliyê Milîseyên “Asayêşa Leşkerî li Efrînê” ve, piştî gihîştina wî ji ciyê penaberiyê – Herêma Şehba’i/Bakurê Heleb bo gund, û bo Hepsa Maratê ya navendî hate guhestin.

= Binpêkirinên “El’lîwa’i 112”:

 Ji heftakê ve, “Ebsî El’hemed/Ebas” – serkêşekî Milîseyên “El’lîwa’i 112” dîkaneke firotina komane ya keskahî û fêkiyan li Bajaroka “Be’idîna” – Navça Reco vekir, û xwediyên dîkanan li heman bajarokê û Gundê “Dumiliya” ya hevcîwar qedexe dike ku herin bazara keskahî û fêkiyan/sûq el’hal li Reco û Efrînê, û wan neçar dike ku tenê ji wî bikirin.

 Bi behaneya nebesbûna vêrgiyên /24/ hezar Dolar Emrîkî yên ku li Heyva Pûşpera/Hizêrana borî li ser Kurdan (xelkê Bajaroka Be’idîna û Gundê “Dumiliya”) dane ferzkirin, ji bo çaksazkirina riyên ziftê li Bajarokê û gund, “Ûsame Rehal/Ebo Hesen Obame” – cîgirê serkêşê “El’lîwa’i 112” rabû vêrgiyeke nû /1000/pere/lîreya Turk li ser xwediyê dîkanekê yan aletê li “Be’dîna” û “Dumiliya” -ji Kurdan tenê- ferz kir, û cara sisiyê jî /500/Perê Turk li ser her yekî ji wan, yanê bi giştî dora /600/hezar perê Turk di herdu carên dawiyê de = 18 hezar Dolar Emrîkî, yanê tibabeke bêtirî lêçûna rasteqîn ji çaksaziyê re, û bê ku li ser anîndeyên Ereb tu tibabeke diravî ji bo çaksazkirina riyan bide ferzkirin, bi ser ku ew anînde ji bêtirî şeş salan ve wan riyan bi kar tînin, û alet û dîkanên li ba wan bêtirî yên Kurdan e.

 Endamin ji “El’lîwa’i 112” en dest danîne ser malina li Bajaroka “Be’idîna” ji sala 2018an. Z ve razî nabin ku vala bikin û radestî xwediyan ên vegerîne bikin, û  ew jî ev in: “Ehmed Mihemed Îbiş/Hecî – ji salekê ve, Ebid El’letîf Bekir Şeqîno – ji sê heyvan ve, Ezet Reşkêlo – ji du heyvan ve”, û ji ber wê jî ew neçar bûn ku li ba merivên xwe rûnin.

= Geregoşî û serberdayetî:

 Li Êvara Yekşemê 28.07.2024an. Z, di nav du giropên Milîseyên “Tîpa/Firqit El’hemzat” de (yên ku “Ebo Malêk El’dêrî” û “Ebo Yûsêf Meyadîn” ên ji Parêzgeha Dêrezorê serkêşiya wan dikin) pevçûnin derketin, bi sedema nelihevkirinê li ser perçererdekî desteserkirî li nêzîk çûnûhata/Utistirada Rojava ya nû li Bajarê Efrînê, û di encamê de sê sivîl ji anîndeyan -du zarok jî di nav de- rengereng birîndar bûn; Wan sekvan li ser banên avahiyan belav kirin, û rişêşên giran jî bi kar anîn.

Û tê bîranîn ku li 03.06.2024an. Z jî di nav giropa “Ebo Malêk El’dêrî/El’hemzat” û giropa “Mistefa El’kehim/Ehrar El’şerqiyê” -li heman ciyî li Bajarê Efrînê- pevçûnin çêbûn, dîsa li ser erdekî hemwelatiyekî Kurd, û di encamê de bêtirî /20/kesan ji anîndeyan -di nav de sivîl- hatin kuştin an birîndarkirin, ziyanin şênberî yen mezin li bajêr çêbûn, û rewşek ji tirs û serberdayetiyê peyda bû; Û li piştî çend rojan serkêṣên “El’hemzat û El’şerqiyê” li hev hatin, û “Ebo Malêk El’dêrî” vegerî ciyê xwe, û “Mistefa El’kehim” (ê ku ji aliyê Milîseyên “Asayêşa Leşkerî” ve hatibû girtin) li 23.06.2024an. Z serbest hate berdan, wekî ku tiştek çênebûbe, û bê ku yek li ser tewanên bûne were cezakirin, û mafên ên ziyan gihîştinê, birîndaran û xwediyê kuştiyan jî li ber bê çû.

 Li Êvara Şemiyê 03.08.2024an. Z, li Kampa/çadirgeha dehlê/hirşê Gundê “Qitmê” – Navça Şera di nav du giropên anîndeyan de pevçûnin çêbûn, li dû şerekî li ser kûçkê şivanekî  di nav du kesan de, û Milîseyên “Asayêşa Leṣkerî li Efrînê” ji bo dawîkirina wê destêwerdan kir, û di encamê de qurşîn li hinan ji wan ketin.

= Binpêkirinine din:

– Li Şeva Şemiyê 27.07.2024an. Z, dema ku Hemwelatî “Arêf Hac Yûsêf kurê Yûsêf” û hevjîna xwe neçar bûne ku li ba bavê xwe yê temenmezin ê bi tenê razên, giropeke çekdar agir bi mala wî  (ya li Gundê “Me’ireskê” – Navça Şera yê di bin desteserkirina Milîseyên hêza hevbeş a El’emşat û El’hemzat de) xistin, û di encamê de ziyanin şênberî yen mezin çêbûn; Û wê giropê du caran berê jî hewildana dizîna malê kiribû.

 Ji sê heyvan ve, hevjîna girtî “Bahoz Edhem Îbrahîm” û diya wî vegerîn gundê xwe “Tilifê” – Rojavayê Bajarê Efrînê, û daxwaza vegerandina mala xwe kirin, lê çekdarên “Tîpa/Firqit El’hemze” ji Êla “El’mewalî” (yên dest danîne ser wê malê û du malên din ên malbatê ji sala 2018an. Z ve) razî nabin ku vala bikin.

 Li vê dawiyê, Milîseyên “Firqit El’hemze” (yên Gundê “Upila” – Navça Bilbilê desteser dikin) rabûn temenmezin “Mihemed Welo kurê Mihemed Şêxwelîk/Xoce” sê rojan bend kirin, û ji bo berdana wî /500/Dolar Emrîkî li ser ferz kirin, ji ber ku wî sêtîrek avê bi tirektora xwe -ji ber mijûlbûna wî bi karên xwe- ji wan re peyda nekir.

Bûyînên çêdibin asta filtandinê ji lêpirsîn û sezakirinê ya serkêş û endamên Milîseyên “Artêşa Niştîmanî ya Sûrî” ya bi ser Turkiyê ve tekez dikin, ew jî di siya serpereştî û parastina “Hikometa Dad û Geşpêdanê” ya ewlekarî û siyasî de ji wan re, ji bo bicihanîn û pêkanîna bîrdoz û armancên xwe yên têvel.

10.08.2024. Z – 2636. K

Nivîsgeha ragihandinê- Efrîn

Partiya Yekîtî ya Demokrat a Kurd li Sûriyê

————————–

Wêne:

 Serokatîkirina “Mistefa Masetlî – Waliyê Hetayê ya Turkiyê” ji civateke serokên encûmenên xwecihî û hevrêzkarên Turk re, li Herêma Efrînê, 17.07.2024. Z.

 Topebarankirina malekê li G. “Bênê” – Navça Şêrewa, û brîndar “Ebid El’rehîm Xakî Ebid El’xobarî” û “Mihemed Ebid El’rehîm Ebdî El’xobarî”, 31.07.2024. Z.

 Birîndar “Lîlav Elî Bekir”, 09.08.2024. Z.

 Şewatên daristan û hirşên “Qaziqlî, Çiyayê Hawarê, Kefirsefrê, Bêxçe” li Efrînê.

 Şewatên daristan û hirşên “Mûskê, Dêrwîş, Ṣingêlê, Erendê” li Efrînê.

 “Ûsame Rehal” û “Ebsî El’hemed” serkêşên Milîseyên “Lîwa’i 112”.

 Pevçûnên du giropên ji Milîseyên “Tîpa/Firqit El’hemzat” li Bajarê Efrînê, 28.07.2024. Z.

 Serkêşên giropine çekdar en lihevxistî “Ebo Malêk El’dêrî, Ebo Yûsêf Meyadîn, Mistefa El’kehim”.

 Pevçûnên kampa hirşê Gundê “Qitmê” – N. Şera, 03.08.2024. Z.


Hûn dikarin dokumêntê bi tevahî daxin, li ser vir bitikînin:

Efrîn di bin dagîrkeriyê de-297-10-08-2024 – PDF

yek-dem.net

Kurdistan Haberleri

Perde li ser pirtûka “80 Sal Xebat li Pêxema Rizgariyê” hate hildan
Duyemîm mamosta bi hêceta starndina sirûdek Kurdî ji kar hate derxistin
Rojhilata Navîn di qonaxeke nû de ye: Veguherînên mezin li ber derî ne
Şam û Tel Avîv nêzî rêkeftinê ne: Hêzên Îsraîl, Amerîka û Sûriyê li Çiyayê Şêx belav dibin
DEM Partî xwedî li ‘Cejna Komarê’ derket: ‘Komar a her kesî ye’