Ewro 1ê Êlule Roja Haştîye ya Dinya ya.

Haştîye, mîyanê dewletan, komelan û merdiman de çinîbîyayîşê şerî, pêrodayîşî, şîdetî, xirabkerdişî û dişmenîye îfade kena. La haştîye tenya çinîbîyayîşê şerî nîya, heman wext de hurmet, aheng û aramîye ya zî. Haştîye mîyanê şaran, komelan û merdiman de sey pirdêk a ke seba yew sibarojêko rindêr, bêters û dûrê tehlukeyan yew dîmenê aramîya komelkî ya.

Eke ma bi hawayêko tewr sade û kilm ewnîyê na manaya haştîye, ma do bivînê ke merdimîye her çar hetanê dinya de zî haştîyêka raştikêne ra dûrî ya.

Ewro Rojhelatê Mîyanênî de û xeylê cayanê dinya de, û welatê ma Kurdistan de zî, şer, qetlîamî û jenosîdî dewam kenê. Zafaneyê şaranê dinya hurmet, aheng û aramîye ra dûrî yê; mîyanê telûke, ters û nêweşîyanê cîya bi cîyayan de cuyenê.

Mîyanê şaranê dinya de, şaranê ke tewr zaf semedê çinîbîyayîşê haştîye ra zerar dîyo ra yew zî bêguman mileto Kurd o, şarê Kurdistanî yo. Nê 200 serrî yê ke şer, qetlîam, jenosîd, asîmîlasyon, xirabkerdiş, penaberîye, bêaramîye, ters, telûke, her tim bîyê perçeyêkê cuyê mileto Kurd û şarê Kurdistanî. Neheqîya tewr pîle zî a ya ke sey milet û welat, sey Kurd û Kurdistan bi çar perçeyan ameyê perçekerdene, ameyê îşğalkerdene; sey milet, rî b rîyê înkar, asîmîlasyon, qetlîam û jenosîdan mendo.

Ma sey milet û partî bawer kenê ke, pêro mesele û problemê dinya, bê kiştiş, şer, qetlîam û xirabkerdişî; bi hawayêko haştîyane û bi diyaloge bêrê çareserkerdene. No bêguman menfeetê pêro şaranê dinya de yo.

Ma bawer kenê ke Rojhelatê Mîyanênî de meseleya Filîstîn û Îsraîlî serê esasê qebulkerdişê her di dewletan de û bi hawayêko haştîyane û bi diyaloge bêro çareserkerdene. La haştîya Rojhelatê Mîyanênî tenya bi çareserîya meseleya Filîstîn û Îsraîlî nêna ca.

Rojhelatê Mîyanênî de meseleya tewr pîle ya ke vernîya haştîye gêna a ya ke mileto Kurd û welatê ey ameyo îşğalkerdene, perçekerdene û barekerdene. Tecrube û cuye isbat kerdo ke hetanî ke mileto Kurd û Kurdistan her çar perçeyanê Kurdistanî de azad nêbê, Rojhelatê Mîyanênî de haştîye û aramîye nêna ca.

Başûrê Kurdistanî de herçiqas destkewtişêko federalîye ameyo destfînayene zî, hema zî %45 ra zêdeyêrê erdê Başûrê Kurdistanî binê îşxalê Bexdayî de ya. Reyna Îdareyê Bexdayî, seba ke heqanê federalîyan ê şarê ma yê Herêma Federe puç bikero û kêmî bikero, pêro rayîr û metodanê nêrastan test keno û ano ca. Rejîmê Bexdayî, vera Herêma Kurdistanî de hişmendî û sîyaset û helwestêko haştîyane ra dûrî yo û nêwazeno maddeya 140. goreyê Qanûnê Bingeyênî yê Federalî yê Iraqî biîyaro ca.

Rijnayîşê Rejîmê Baasî yê Beşar Esedî, seba şarê Rojawanê Kurdistanî û pêro şaranê Sûrîye yew pelêko newe akerde. La rejîmê neweyî yê Şamî, Rejîmê Ehmed El Şarayî zî, hişmendîyêka azadî, demokrasî, edalet û seypeyî ra dûrî yo. Xo nêdano binê barê sîstemêko federal, demokratîk, edaletîn û azadî de, ke şarê Rojawanê Kurdistanî, durzîyî, elewîyî, xirîstîyanî, turkmenî, erebî û pêro şarê Sûrîye xo şerîkê ê sîstemî û desthilatdarîye bivînê.

Dewleta Îranî zî sîyasetê xo yê îşxalkerîye û çînhesibnayîşê heqanê neteweyî û demokratîkan ê mileto Kurd ê Rojhelatê Kurdistanî ser o; kerdişê îdaman ê pêro şaranê Îranî ser o, binpaykerdiş û çînhesibnayîşê azadî, demokrasî, edalet û seypeyî ser o her tim israr kena.

Tirkîya û Vakurê Kurdistanî de behsê “prosesêko newe” yeno kerdiş. Rayedaranê Dewleta Tirkîya nê “projeyî” sey “Prosesê Tirkîyaya Bêterorî” name kenê; tayê hetî û kesî zî sey “Prosesê haştî, çareserî û demokrasîye” name kenê.

PKKyî Kongreya xo ya 12. de bira daye ke çekan bido waro. Ma na bira çekveradayîşîyê PKKyî menfeetanê pêro û menfeetanê mileto Kurd de vînenê û ma umîd kenê ke na bire pratîk de bêro caardene. Bêguman, gerek Dewleta Tirkîya zî pêro operasyonanê xo yê leşkerîyan peynî biko.

Bêşik, peynîardişê şerê çekdarîye zaf muhîm o; la no bi sereyê xo meseleya Kurd û Kurdistanî çareser nêkeno. Nê warî de, gerek bi hawayêko objektîf programêko kilmdem, mîyandem û dergdem bêro amadekerdene. Muxatabê meseleya Kurd û Kurdistanî, tenya yew kes yan zî yew partî nîyo; muxatabê nê problemî pêro hetê sîyasî, sîvîl û demokratîkî yê mileto Kurd î. Gerek bi tewrbîyayîşê nê pêro pêameyan “Temsîlîyetê Kurdkî” bêro awankerdene û Temsîlîyetê Kurdkî bibo muxatabê Dewleta Tirkîya û çareserîya meseleya Kurd û Kurdistanî. Goreyê ma, destpêkê haştî û çareserîye tîya ra dest pêkeno.

Parlamentoya Tirkîya de bi tewrbîyayîşê partîyanê ke parlamentoye de temsîlkarê înan estê, “Komîsyonê Paştîdayîşê Neteweyî, Birayîye û Demokrasîye” ameyo ronayene. La çi heyf ke nê komîsyonî bi kerdene û kombîyayîşanê xo yê hetanî ewroyî ramoto ke hişmendî, program, armanc û hîsîyatêko ke biwazo rayîrê haştî, wekhevî, edalet, demokrasî, azadî û çareserîya meseleya Kurdî abikero, ra zaf dûrî yo. Serekê Komîsyonî Nûman Kûrtûlmûşî rayîr nêda ke yew dayîka Kurde kombîyayîşê komîsyonî de bi Kurdkî qisey bikero. Baş o, yew komîsyono winasî do senî bieşko probleman çareser bikero?

Eke ma ewnîyê vengdayîş, eşkerayî û meqaleyanê Ocalan, PKK û DEM Partî zî, ma do bivînê ke seba yew haştîyêka birûmete û daîmîye, seba heqanê neteweyî û demokratîkan ê mileto Kurd, seba destfînayîşê yew statuyêko milî, coğrafîk û sîyasî yo ke Kurdistan de bo, wayîrê tu program û sîyasetêk nîyê.

Semedê na raştîye ra zî hem îfade û helwestê Dewleta Tirkîya, hem zî yê Ocalan, PKK û DEM Partî rayîrê çareserîya meseleya Kurd û Kurdistanî, rayîrê yew haştîyêka raştikêne, rayîrê azadî, demokrasî, wekhevî û edaletî akenê. Çi heyf ke manaya haştîye bi hawayêko şaş şîrove kenê, goreyê menfeetanê xo, goreyê îdeolojîyanê xo şîrove kenê. Ê hem muhtewaya haştîye pûç kenê, hem zî babete bi zanayîşî şolî û aloz kenê.

Mileto Kurd, verî her çîyî, eşkeno berê haştîye bi mucadele û xebatanê xo yê hîra û zafhetî, bi yew xebata qewetîne ya dîaspora û bi xebatanê dîplomasî yê zafhetîyan abikero. Seba awankerdişê xebatanê winasîyan ê hîra û bihêzan zî verî her çîyî gerek bi yew hişmendîyêka neteweyî û demokratîke yewrêzîya zerrîya keyeyê Kurdan bêro caardene. Gerek her perçeyê Kurdistanî de û dîaspora de serê menfeet û prensîbanê neteweyî û nîştimanîyan de hehkarîyê neteweyî û demokratîkî bêrê awankerdene; reyna gerek mîyanê têgêrayîşê neteweyî yê her çar perçeyanê Kurdistanî de, yew koordînasyonêko neteweyî, demokratîk û nîştimanî bêro awankerdene.

01.09.2025

Buroyê Çapemenîye yê Partîya Welatperweran a Kurdîstanî (PWK)