Îro 3ê Gulanê, Roja Cîhanî ya Rojnamegeriya Azad e û li gor amar û zanyariyan li Tirkiyê medya ne azad e. Rojnamevan tên sansûrkirin û girtin. Bi vê jî civak mafê xwe yê wergirtina zanyariyan wenda dike. Li gor dawîn raportê, niha 43 rojnamevan zindanîkirî ne.
Li gor raporta Rêxistina Rojnamevanên Bêsînor (RSF) di warê azadiya ragihandin û rojnamevanan de Tirkiye di nav 180 welatan de, di rêza 153 de cih digire.
Li gor amarên Sendîkaya Rojnamevanan a Tirkiyê, hê jî 43 rojnamevan zindanîkirîne.
Li gor raporta “Berdêla Raportê” ya li ser dozên derbarê rojnamevanan de, tenê di meha Nîsanê de li bajarên Amed, Agirî, Semsûr, Êlih, Qers, Mêrdîn, Wan, Edîrne û Stenbolê herî kêm 49 rojnamevan li ser 21 dosyeyên ciyawaz hatin dadgehîkirin.
Komeleya Rojnamevanan a Tirkiyê jî bi boneya Roja Cîhanî ya Rojnamegeriya Azad daxuyaniyek belav kir û amaje bi wê kir ku ji %90 ragihandinê ketiy bin kontrola desthilatê, 12 hezar rojnamevan bêkar mane û rastî lêpirsînan hatine û 43 rojnamevan jî girtî ne.
Li gor daxuyaniya wê komeleyê, hejmareke rojnameyên ku serbixwe ne jî ji aliyê saziyên dewletê yên derbarê medya û ragihandinê ve rastî cezayên cor bi cor tên û ew rojname û rojnamevan di bin gefan de kar dikin.
Komeleya Rojnamevanan a Tirkiyê, di daxuyaniya xwe de bang li aliyên peywendîdar dike ku hemû ew rojnamevanên girtî bên berdan.
Li gor amarên giştî li Tirkiyê tenê di yek sala dawî de:
-Bi giştî li rojnamevanan 226 sal û 8 meh û 25 roj cezayê girtîgehê hat birîn
-Di 128 dozan de 274 rojnamevan hatin darizandin
-Derbarê 101 rojnamevanan de lêpirsîn hat vekirin
-44 rojnamevan ketin ber êrîşan
-Bi awayê devkî gef li 23 rojnamevanan hat xwarin
-Di desteserkirinê de 6 rojnamevanan lêdan xwar
-Ji ber naverokê biryara astengkirina 62 malperên nûçeyan û 1411 nûçeyan hat dayîn
-Bi giştî 7.488.851,00 TL cezayê îdarî û 41 car cezayê sekinandina weşanê hat dayîn
-322 kartên çapemeniyê hatin betalkirin
-Saziya Belavkirinê ya Çapemeniyê 212 roj cezayê weşanê li rojnameyan birî
-Di ragihandinê de rêjeya bêkariyê derket %35
-Li pênc saziyên cuda yên ragihandinê mafê girêbesta giştî ya 1400 karmendan hat astengkirin
-Heta niha jî 43 rojnamevan di girtîgehê de ne
Li aliyê din li gor raporta Pen Amerîka Freedom To Write 2020 a ser bi Yekîtiya Nivîskarên Navdewletî ve di zîndankirina rewşenbîran de Tirkiye li cîhanê di rêza 3emîn de ye ku berî wê Çîn û Erebistana Siûdî tên.
Di raportê de tê tekezkirin li Tirkiyê di azadiya ramanê de ti başbûek çênebûye û sala 2020an li Tirkiyê herî kêm 25 nivîskar, akademîsyen û rewşenbîr hatine zindanîkirin.