Şaxa Amedê ya Komeleya Hiqûqnasên ji bo Azadiyê (OHD) bi daxwaznameyeke fermî serî li Serokatiya Karûbarên Olî ya Tirkiyeyê (Diyanet) da û xwest ku xutbeyên roja înê bi zimanê Kurdî jî bên dayîn.
Ev pêngav piştî wê yekê hat ku Diyanetê di 15ê Tebaxa 2025an de li ser malpera xwe ya fermî xutbe bi 8 zimanên biyanî (Tirkî, Erebî, Îngilîzî, Rûsî, Almanî, Îspanyolî, Fransî û Îtalî) belav kirin lê zimanê Kurdî di nav wan de nebû.
"Pêwîstiyeke destûrî û mafekî bingehîn e"
Di daxwaznameya ku îro Şemiyê (30.08.2025) hat pêşkêşkirin de, hatiye destnîşankirin ku bi milyonan welatiyên Tirkiyeyê zimanê wan ê dayikê Kurdî ye û beşek ji wan tenê bi Kurdî dizanin.
OHDyê tekez kir ku xizmetên Diyanetê divê hemû welatiyan bi awayekî wekhev hembêz bike û ji bo vê yekê, pêşkêşkirina xutbeya Kurdî "pêwîstiyeke destûrî" û şertekî mecbûrî ye da ku welatî karibin ji xizmetên olî sûdê wergirin.
"Ne tenê bijarde, pêwîstiyeke mafên mirovan e"
Komeleyê diyar kir ku her çend pejirandina xutbeyan bi zimanên cuda gaveke girîng be jî, "dema ev gav zimanê dayikê yê bi milyonan welatî li derve dihêle nagihîje armanca xwe ya wekheviyê."
Di daxwaznameyê de hat gotin ku "hebûna zimanê Kurdî di xutbeyan de ne tenê bijardeyeke zimanî ye, lê pêwîstiyeke beşdariya demokratîk, aştiya civakî û mafên mirovan e."
OHDyê di dawiyê de xwest ku ji bo bikaranîna zimanê Kurdî bi zaravayên Kurmancî û Kirmanckî (Zazakî) di xutbeyan de, gavên îdarî yên pêwîst bi lez bên avêtin.